Voor wie geen zin heeft om te lezen: onderaan vind je een youtube-filmpje van Glass & artKun je ook een vierkante schaal voor ons blazen? Of een boot, van ca 1 meter, om aan de muur te hangen? Af en toe vragen klanten of ik werk voor ze kan maken dat onmogelijk geblazen kan worden. Maar toch kunnen we bijna alles voor ze maken. Hoe dan? Met glasfusing!
Wat is glasfusing?
Wat is glasfusing eigenlijk? Het meest simpele antwoord is: het smelten van glasplaatjes op glasplaatjes tot een kunstwerk, raam, schaal of sieraad. Het werkt dus een beetje zoals glas-in-lood, maar dan zonder lood. Je snijdt stukjes uit gekleurde glasplaten en legt deze op elkaar in de oven. Eventueel voeg je nog wat kleurstoffen, glasstaven of glaspoeders toe. De oven wordt heet (normaliter ergens tussen de 740 en 840 graden), en de losse plaatjes smelten aan elkaar vast. Daardoor is glasfusing erg geschikt om ramen of raamhangers mee te maken. Platte beelden voor in de tuin of op de vensterbank worden ook zo gemaakt.
Nadat de plaat is afgekoeld, kan het nog een keer in de oven, bijvoorbeeld in een mal die een beetje gebogen is. Zo maak je bijvoorbeeld schalen of deze fontein.
Meer dan alleen raamhangers en schalen
Wandel je over een kunstmarkt, dan zie je eigenlijk vooral plat werk of schalen die gemaakt zijn met glasfusing, maar er is ontzettend veel mogelijk. Zo heb ik de afgelopen jaren een vrij bonte verzameling aan glaskunst gemaakt in de fusingoven: van schildpad tot fontein, van boot tot pinguïn, van lampen tot trofeeën. Je kunt het zo gek niet bedenken, of we hebben het een keer gemaakt.
In opkomst
Glasfusing is sinds een jaar of twintig behoorlijk in opkomst in Nederland, ondanks de stagnatie door de coronamaatregelen (geen kunstmarkten en workshops) en de energieprijzen. Toch is het geen nieuwe techniek. Glasfusingstechnieken bestaan al sinds de oude Romeinen, en wellicht zelfs langer. Ook de Romeinen combineerde fusing (pressing) en blaastechnieken.
De afgelopen 50 jaar heeft deze vorm van glaskunst technisch een grote vlucht genomen, en is het echt een zelfstandige kunstvorm geworden. Dat heeft een aantal redenen. Ten eerste kwamen er betere elektra-ovens met betrouwbare computers op de markt. Deze computers zorgen ervoor dat het glas exact de juiste temperatuur bereikt voor het effect dat je wilt, en ze zorgen ervoor dat het glas heel rustig afkoelt zodat het erg sterk worden. Daarbij zijn er sinds het einde van de 20e eeuw een aantal glasmerken die een groot pallet aan kleuren met de juiste smelteigenschappen leveren. Zo is de uitzettingscoëfficiënt van de verschillende kleuren exact gelijk, waardoor bij afkoeling het werk niet kapot gaat.
Inmiddels zijn er een vijftal grote glasmerken op de markt, en talloze kant-en-klare mallen. Er komen steeds meer technieken bij om zelf mallen voor glasfusing te maken, en talloze hittebestendige pennen, verfjes, glittertjes, etc, liggen in de schappen.
Glasfusen EN Glasblazen
Glasfusing is dus niet een inferieure techniek voor mensen die niet kunnen glasblazen. Natuurlijk, er zijn veel meer mensen die glasfusing als hobby hebben dan glasblazen. Het is veel eenvoudiger te leren, en – ook al is het een nogal dure hobby – de investeringen vallen in het niet bij de investeringen voor een glasblazerij.
Steeds meer glasblazerijen combineren beide technieken: werk uit de glasblazerij gaat nog een keer de fusingoven in, of andersom, of zelfs op en neer. Daardoor ontstaan er nog meer mogelijkheden. Alles kan gemaakt worden! The sky is the limit!